Blog Layout
Nov 22, 2023

De geschiedenis van Keizersgracht 493

Ooit stonden er op het perceel Keizersgracht 493 een koetshuis en stallen. Ze hoorden bij het dubbele woonhuis van burgemeester Andries de Graeff (1611-1678) op Herengracht 446, in de Gouden Bocht. Dit stadspaleis staat er nog steeds. Via de tussenliggende tuin kon de burgemeester van zijn woonhuis naar het koetshuis lopen. De Graeff was zeven keer burgemeester en had daarnaast nog verschillende andere functies. Hij was ook een kunstliefhebber en dat was in zijn huis te zien. Zo liet hij onder andere door de schilder Gerard de Lairesse een plafondschildering maken die Triomf der Vrede heette. Deze schildering is nu te zien in het Vredespaleis.


Maar tijden veranderen en twee eeuwen later (1872) werd op de plaats waar het koetshuis en de stallen hadden gestaan Pakhuis Indië gebouwd.


Pakhuis Indië

Pakhuis Indië is een van de gebouwen in Amsterdam die herinneren aan de Nederlandse Handelsmaatschappij (NHM). Het meest bekende pand is natuurlijk De Bazel, gebouwd in de glorietijd van de NHM. Opgericht door Koning Willem 1 werd de NHM beschouwd als de opvolger van de VOC. De NHM bracht koloniale waren en daarmee rijkdom naar Nederland. Dat dit ten koste van uitbuiting ging, kreeg in de 19e-eeuw maar weinig aandacht.

Pakhuis Indië heeft, zo is aan de luiken te zien, drie etages waar de koloniale handel naar binnen werd getakeld en werd opgeslagen. De bovenste verdieping had een andere bestemming. Hier was de monsterzaal, waar de kwaliteit en daarmee de prijs van onder andere suiker, thee en koffie werd bepaald.

Monsterflesjes. Op de voorgrond een complete suikerstandaard.


Ook hierbij had de NHM een leidende rol. Zo ontwikkelde het bedrijf  bijvoorbeeld voor suiker een standaard die jaarlijks werd bijgesteld. Hiermee kon door kleurvergelijking de kwaliteit van de suiker worden bepaald. Deze standaard werd tot 1956, toen de NHM in Indonesië werd genationaliseerd, wereldwijd gebruikt in de suikerhandel. Als in de monsterzaal de kwaliteit was vastgesteld werden de producten vanuit het pakhuis naar de veiling gebracht.

De veranderende geopolitiek maakte dat de activiteiten van de NHM in de loop van de 20e-eeuw verschoven van handel en transport naar bankieren. In 1964 kreeg het bedrijf de naam Algemene Bank Nederland. Die bank fuseerde in 1991 met de Amsterdamsche Bank-Rotterdamsche Bank (ABN AMRO). Pakhuis Indië werd het archiefgebouw van ABN AMRO.


Gertrud D 

In 1997 kocht actrice en kunstschilder Gertrud D Pakhuis Indië. Gertrud D oftewel Trudy Derksen is de dochter van Piet Derksen, de oprichter en eigenaar van Sporthuis Centrum en Center Parcs. Piet Derksen overleed in 1996 en liet een flinke erfenis na. Het hele pand werd door Gertrud gerestaureerd. Op de bovenste verdieping heeft zij haar atelier, op de begane grond is haar galerie. Niet alleen is daar haar werk te bekijken, maar je krijgt er ook een mooi beeld van Pakhuis Indië.

Share by: